به گزارش مشرق، کانال تلگرامی فارس پلاس نوشت:
بحرفارس، البحر الفارسی، الخلیج الفارس و خلیج فارس عبارات و واژه‌هایی است که مورخان عرب مسلمان در معرفی و اشاره به خلیج تا ابد فارس از آن بهره برده‌اند. در آثار مربوط به دوره اسلامی و آثار نویسندگان عربی می‌توان بیش از ۳۰ کتاب جغرافیایی، تاریخی، ادبی یا کتاب‌های تفسیر اصول اخلاقی و حقوقی، از دانشمندان مسلمان و عرب زبان مورد شناسایی قرار داد، که از خلیج فارس نام برده‌اند. ابن حوقل، ابن خردادبه و استخری، سه تن از جغرافیدانان صاحب‌نام عرب مسلمان در آثار خود خلیج فارس را در زمره مبادی مهم بازرگانی در مشرق زمین و به ویژه در صدر اسلام دانسته‌اند. در حقیقت مورخان عرب، ایرانی، مسلمان و غیر مسلمان اتفاق نظر دارند که دریای پارس یکی از معابر آبی کهن ایرانیان است. ابن بلخی، مورخ عرب و ایرانی الاصل که از نجبای باختر است در «فارسنامه» خود تنها خلیج فارس را می‌شناسد و راه‌های خلیج فارس را به مناطق مختلف ایران و سرزمین‌های دور و نزدیک دیگر با ذکر فواصل آنها را نام برده است.
کتاب حدود عالم من المشرق الی مغرب که قدیمی‌ترین کتاب جغرافیا به زبان فارسی است و در ۳۷۲ هجری تالیف یافته بیان می‌کند: «خلیج پارس از حد پارس برگیرد با پهنای اندک تا به حدود سند.»
هم‌چنین محمد بن نجیب بکیران در کتاب «جهان نامه» که نسخه آن در روسیه چاپ شده و از تالیفات فارسی همان قرن است، می‌نویسد: «بحر کرمان پیوسته است به بحر مکران و جزیره کیش که مروارید از آنجای آورند در این دریاست و چون از بحر کرمان بگذری بحر پارس باشد و طول این دریا از حدود عمان تا نزدیکی سراندیب بکشد و بر جانب جنوب او جمله زنگبار است.»
ابوبکر احمد بن محمدبن اسحاق بن ابراهیم الهمدانی مشهور و معروف به ابن الفقیه در اثر جغرافیایی معروف خود«مختصر کتاب البلدان» که در سال ۲۷۹ق تألیف شده درباره خلیج فارس می‌نویسد: «بدان که دریای پارس و هند از برای پیوستگی به یکدیگر هر دو یک دریا هستند.»
ابوعلی احمد بن عمر بن رسته نیز در اثر خود با عنوان «الاعلاق النفیسه» می‌آورد: «اما دریای هند، از آن خلیجی به سوی ناحیت پارس بیرون آید که خلیج فارس نام دارد... و بین این دو خلیج یعنی خلیج احمر و خلیج پارس سرزمین حجاز و یمن و دیگر بلاد عرب واقع است.»
ابوالقاسم عبیدالله بن عبدالله بن احمد بن خرداد به خراسانی در کتاب خود «المسالک و الممالک» در این باره می‌نویسد: «گروهی از این رودها به سوی بصره و گروهی به سوی مذار (شهری بین واسط و بصره) روانند و سپس همه آنها به دریای پارس می‌ریزند.»
یکی دیگر از مورخان عرب که نام خلیج فارس را در اثر خود آورده بزرگ بن شهریار الناخذاه هرمزی (ناوخدای هرمزی) است که در «عجایب الهند» از بحر فارس برای معرفی خلیج فارس استفاده کرده است. ابواسحاق ابراهیم بن محمد الفارسی الاصطخری هم نیز در کتاب «مسالک الممالک» از همین عبارت بحر فارس برای معرفی نام خلیج فارس استفاده می‌کند.
ابوریحان محمد بن احمد البیرونی الخوارزمی نیز در آثار خود واژه‌های دریای پارس ـ خلیج پارس ـ بحر پارس را برای معرفی خلیج فارس ذکر کرده است.
ابن حوقل در اثرش « صورﺓ الارض» و بشاری در کتابش احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم که به ترتیب در سال‌های ۳۶۷ق و ۳۷۵ق تألیف شده‌اند، واژه «بحر فارس» را به جای خلیج فارس به کار برده‌اند در کتاب «حدودالعالم من المشرق الی المغرب» هم در معرفی خلیج فارس از عبارت « خلیج فارس» بهره گرفته شده است.
ابن حوقل در «صورة الارض»، محمد بن نجیب بکیران در «جهان نامه»، ابن البلخی در «فارسنامه»، شرف‌الزمان طاهر مروزی در «طبایع الحیوان»، ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن ادریس در کتاب «نزهه المشتاق فی اختراق الآفاق»، شهاب‌الدین ابوعبدالله یاقوت بن عبدالله حموی رومی در اثر مشهور خود «معجم‌البلدان»، ابوعبدالله زکریا بن محمد بن محمود قزوینی در «آثارالباقیه و اخبارالعباد»، ابوالفداء در «تقویم‌البلدان» و شمس‌الدین ابوعبدالله محمد بن ابی طالب الانصاری الدمشقی الصوفی در «نخبة‌الدهر فی عجایب البر و البحر» از واژه‌های بحر پارس، دریای پارس و بحر فارس برای معرفی خلیج فارس استفاده کرده‌اند.
۱۰:۳۰ - ۱۴۰۱/۱۱/۱۱
